Chłodzenie silnika - techniczne podstawy
wróćChłodzenie silnika - podstawy
Na podstawie materiałów firmy Nissens
Chłodnica cieczyKluczowy dla silnika wymiennik ciepła | |
Chłodnica cieczy umieszczona jest w przedniej części pojazdu i jest na ogół połączona mechanicznie z innymi wymiennikami ciepła w komorze silnikowej, takimi jak intercooler lub skraplacz klimatyzacji. Chłodnica cieczy jest niezbędna do chłodzenia silnika spalinowego. W tego typu silnikach może dochodzić do kilku tysięcy zapłonów mieszanki paliwowo-powietrznej na minutę, a każdy z nich wytwarza temperaturę do 1.500 °C. Płyn krążący w układzie chłodzi blok silnika, a także tłoki, pierścienie, zawory, uszczelki, głowicę oraz pozostałe elementy silnika. Płyn chłodzący krążąc w układzie odbiera ciepło powstałe w wyniku procesu spalania. Przepływając przez chłodnicę oddaje je do otoczenia. | |
Informacje techniczne Dodawanie nieodkamienionej, zwykłej wody może zanieczyszczać rdzeń chłodnicy, ograniczając przepływ płynu. Również osady wytrącone z płynów chłodzących złej jakości, niewłaściwej mieszaniny z koncentratem lub uszczelniaczy do chłodnic gromadzą się w rurkach chłodnicy ograniczając przepływ i zmniejszając jej wydajność. Awaria termostatu może doprowadzić do pracy układu chłodzenia w nieprawidłowym zakresie temperatury co skutkuje jego niewłaściwą (ograniczoną lub nadmierną) wydajnością. Z uwagi na montaż na przedzie pojazdu, chłodnica jest szczególnie narażona na uszkodzenia mechaniczne i zabrudzenia (kamienie, owady, sól drogową, mycie myjką ciśnieniową), a w konsekwencji jest narażona na wycieki. Nieszczelna lub mało wydajna chłodnica może narazić silnik na przegrzanie, które w skrajnych przypadkach może doprowadzić do jego zatarcia. |
Sprzęgło wentylatoraNapęd wentylatora chłodnicy? | |
Sprzęgło wentylatora to urządzenie sterujące włączaniem wentylatora chłodnicy. Zawór wewnątrz sprzęgła reguluje przepływ specjalnego oleju silikonowego. Olej ten służy do przekazywania momentu obrotowego silnika, obracając wentylatorem. Sprzęgło wentylatora może być napędzane za pomocą paska wielorowkowego lub bezpośrednio przez silnik po zamontowaniu na wale korbowym. W zależności od potrzeby chłodzenia silnika sprzęgło reguluje prędkość wentylatora w sposób płynny, przenosząc odpowiednią moc z silnika na śmigło wentylatora. Włączanie oraz sterowanie prędkością obrotową sprzęgła wentylatora może przebiegać na dwa sposoby. Pierwszy sposób regulacji pracy sprzęgła to regulacja za pomocą czujnika bimetalicznego, reagującego na temperaturę powietrza opływającego sprzęgło, natomiast drugi sposób regulacji, to regulacja realizowana za pomocą sygnałów z komputera silnika (ECU), który bierze pod uwagę temperaturę płynu chłodzącego, oleju, ciśnienie w układzie A/C oraz temperaturę otoczenia. | |
Informacje techniczne Sprzęgło wentylatora nie może być otwierane lub naprawiane. Jest ono wypełnione olejem silikonowym i jego otwarcie zmienia jego charakterystykę. Prawidłowa charakterystyka pracy sprzęgła ma wpływ na wydajność układu chłodzenia oraz pobór mocy z silnika. Sprzęgła Nissens modulują prędkość wentylatora w sposób płynny. Najczęstsze objawy awarii sprzęgła wentylatora to: nadmierny wzrost temperatury silnika na biegu jałowym lub podczas jazdy w cyklu miejskim, nieefektywna praca układu klimatyzacji lub ogrzewania oraz nietypowe dźwięki z komory silnika. |
Elektryczna pompa wodyZabezpieczenie cyrkulacji w układzie chłodzenia? | |
Elektryczna pompa wody wymusza przepływ płynu chłodzącego przez układ chłodzenia silnika. Bez prawidłowo działającej pompy wody przepływ płynu chłodzącego w układzie będzie niedostateczny, przez co silnik nie będzie odpowiednio chłodzony. Jeśli pompa wody jest niesprawna, może to prowadzić do poważnych uszkodzeń silnika wskutek jego przegrzania. | |
Informacje techniczne Czas poświęcany na wymianę pompy stanowi na ogół największy udział w koszcie naprawy, dlatego przed jej rozpoczęciem należy się upewnić, że dostępne są niezbędne elementy do montażu pompy. Niesprawna pompa wody ma niekorzystny wpływ na wydajność układu chłodzenia pojazdu, co powoduje nadmierne obciążenie cieplne silnika. Zakładana trwałość pompy wody szybko ulegnie skróceniu w przypadku stosowania niewłaściwego płynu chłodzącego, jego nieregularnej wymiany lub jeśli nie będzie on w ogóle wymieniany. Zanieczyszczony płyn chłodzący również może spowodować uszkodzenie wrażliwych części pompy wody. |
Chłodnica olejuChłodzenie oleju silnika i oleju skrzyni biegów | |
Olej stosowany w układzie smarowania odgrywa istotną rolę w zakresie chłodzenia. Chłodnica oleju odbiera ciepło z oleju i oddaje je do otoczenia lub płynu chłodzącego silnik. Również olej stosowany w automatycznych skrzyniach biegów wymaga dedykowanej chłodnicy oleju. Coraz częściej spotykane są pojazdy, gdzie olej silnikowy chłodzony jest przez oddzielny wymiennik ciepła. Zarówno samochody o wysokiej mocy, jak i auta wyposażone w silniki zbudowane w technologii „downzisingu”, posiadają wydzieloną chłodnicę oleju, która jest ważnym elementem układu smarowania i chłodzenia silnika. W niektórych pojazdach chłodnica oleju wbudowana jest w zbiornik chłodnicy cieczy. W takim przypadku płyn chłodzący odbiera ciepło z oleju. W nowoczesnych pojazdach, chłodnica oleju automatycznej skrzyni biegów jest zaprojektowana jako oddzielny podzespół zamontowany w komorze silnika lub na jego bloku. | |
Informacje techniczne Należy pamiętać o regularnej wymianie oleju i filtra. Niskiej jakości lub zanieczyszczony olej moźe zapchać cienkie kanały chłodnicy oleju, ograniczając jej przepustowość oraz wydajność. Nieszczelna bądź niedziałająca chłodnica oleju jest najczęstszą przyczyną awarii automatycznej skrzyni biegów. Olej ma dla skrzyni biegów kluczowe znaczenie, gdyż ją smaruje, czyści oraz uszczelnia. Powstały w wyniku wycieku niedobór lub brak oleju może spowodować przegrzanie silnika i jego uszkodzenie. Podwyższone ciśnienie oleju, wysoka temperatura silnika oraz duże przebiegi auta obniżają trwałość chłodnicy oleju. |
Zbiornik wyrównawczyOchrona układu chłodzenia silnika? | |
Zbiornik wyrównawczy przyjmuje nadmiar płynu chłodzącego i reguluje ciśnienie w układzie chłodzenia silnika. Zbiornik wyrównawczy stanowi rezerwuar płynu chłodzącego. Dzięki niemu możliwe jest zapewnianie minimalnego wzrostu ciśnienia podczas rozszerzania się płynu chłodzącego pod wpływem temperatury, zmniejszanie wahań ciśnienia płynu chłodzącego i wydajniejsza ochrona układu chłodzenia silnika przed naprężeniami. Aby uniknąć przedwczesnych usterek, zbiornik wyrównawczy powinien być kontrolowany raz do roku. | |
Informacje techniczne Całkowicie napełniony zbiornik wyrównawczy może doprowadzić do rozszczelnienia układu chłodzenia, ponieważ nadmierne ciśnienie może spowodować uszkodzenie spoin, złączy oraz korków. Nieszczelność zbiornika wyrównawczego może doprowadzić do przegrzania silnika, w wyniku zmniejszenia poziomu płynu chłodzącego w układzie chłodzenia. Poziom płynu chłodzącego należy sprawdzać gdy silnik jest zimny. Gdy osiągnie on temperaturę roboczą, poziom płynu wzrośnie. Jeśli tak się nie dzieje, układ chłodzenia nie działa w sposób prawidłowy. |
wróć